جستجوی معنایی (semantic search) چیست؟
جستجوی معنایی به معنای تجزیه و تحلیل کردن منظور کاربر و پی بردن به معنای واقعی پرسش او است. در گذشته برای اینکه یک صفحه در نتایج جستجو جایگاه خوبی پیدا کند نیاز به تکرار زیاد عبارت کلیدی داشت. این روزها با پیشرفت الگوریتمهای مورد استفاده کاربرد کلمات کلیدی به شیوهی سنتی از بین رفته است. semantic search یکی از فاکتورهایی است که به باور بسیاری انقلابی در صنعت سئو ایجاد کرده است. امروزه کوئری کاربران طولانیتر شده و انتظار پاسخهای دقیقتری را دارند. موتورهای جستجو از طریق موفق شدند تا ارتباطی بین عبارات کلیدی پیدا کرده و ساختار کوئریها را درک کنند. این درک از بافتی بودن کوئریها و ارتباط عبارت کلیدی به تولد مفهومی به نام جستجوی معنایی منتهی شد.
این مفهوم به معنای درک ارتباط بین عبارتها و کشف منطق بین آنها است. از این طریق میتوان به نیت کاربر از طریق معنای کلمات در بافت آنها ( contextual meaning ) پی برد. بنابراین دقت نتایج جستجو بیشتر شده و صفحات مناسبتری به کاربر نمایش داده میشود. برای درک بهتر این تعریف باید دو عبارت ( نیت ) و ( بافت ) را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.
نیت: هدف کاربر از درج کوئری مورد جستجو نیت نامیده میشود. به عنوان مثال کاربر با درج عبارت رستوران در سعادت آباد چه هدفی دارد؟ آیا مایل به پیدا کردن مکانی برای غذا خوردن است؟ یا اینکه تامین کنندهی مواد غذایی بوده و به دنبال مشتری است؟
بافت: هر چیزی که در پیرامون یک جستجو شکل گیرد را بافت میگوییم. از این طریق معنای کلمات جستجو شده را میتوان محدودتر نمود. در واقع معنای بافت استنباطی است که از متن و محتوا و شرایط واژه برداشت میشود. به عنوان مثال کلمهی بفرمایید در فرهنگ ایرانی همیشه به یک معنا ادا نمیشود. در برخی از مواقع به معنای خوردن و در جای دیگری به معنای نشستن است. حتی لحن بیان آن نیز در معنای دریافتی از این عبارت تاثیرگذار است. بافت شامل زمان و مکان و دیگر کلمات به اصطلاح همنشین میشود.
موتورهای جستجو دو فاکتور نیت و بافت را به هم پیوند داده تا کوئری کاربر را بهتر درک کنند. در بین موتورهای جستجو گوگل دارای جایگاه بالاتری است. این موتور جستجو برای درک محتوای یک کوئری فاکتورهای مختلفی را در نظر میگیرد مانند:
- سابقهی جستجو توسط کاربر
- موقعیت جغرافیایی کاربر
- سابقهی جستجوی عمومی
- ویژگیهای کوئری
- دامنههای لینکدهی شده به اسناد مربوطه
- باهم آیی عبارات co-occurrence و فواصل بین آنها
به این ترتیب نتایجی بسیار نزدیک به خواستهی واقعی کاربر به کمک به وی نشان داده خواهد شد.
حتما بخوانید :موتور جستجو چیست؟
دلایل اهمیت جستجوی معنایی چیست؟
برای درک بهتر اهمیت این موضوع باید از دید موتورهای جستجو به داستان نگاه کنیم. Semantic search برای موتورهای جستجو به معنای دادههای بیشتر و اسپم کمتر معنا میشود. گوگل و دیگر موتورهای جستجو از این طریق قادرند تا درک عمیقتری از نیت کاربران خود پیدا کنند. در واقع به کمک جستجوی معنایی سرچهای قدرتمندتری بر اساس زبان طبیعی یا محاورهای صورت میگیرد. مورد بعدی حجم بالایی دادهها در فضای اینترنت است. آمارها نشان میدهد هر دو سال دادههای جهان دو برابر میشود. با وجود اهمیت، وجود این دادهها، در زمان جستجو میتوانند به گیج شدن کاربران نیز منتهی گردد. بنابراین موتورهای جستجو در پی سامان دادن و ساختار دهی به اطلاعات هستند. semantic search تکنولوژی است که در این مسیر کمک بسیار زیادی به موتورهای جستجو میکند.
جستجوی معنایی چه کاربردهایی دارد؟
این شیوهی جستجو تا اندازهای توسط گوگل پیاده سازی شده است. در نتایج جستجوی گوگل نیز میتوان قدرت این نوع از جستجو را مشاهده نمود. در این بخش چند مورد از کاربردهای semantic search را بیان کردهایم هرچند در آیندهای نزدیک این کاربردها گسترش مییابند:
۱- تشخیص دادن املای صحیح لغات و اصلاح خودکار آنها:
برای بسیاری از ما پیش آمده است که ناخواسته لغتی را در کادر جستجو اشتباه درج کردهایم. گوگل بلافاصله شکل صحیح املای آن را به ما یادآوری میکند. همچنین در نتایج نیز شکل صحیح آن عبارت نمایش داده میشود. این کاربرد از متداولترین کاربردهای این شیوهی جستجو است.
۲- تشخیص محتواهایی با سطح کیفی پایین:
گوگل از این شیوهی نوین جستجو برای اهداف مهمتری نسبت به تصحیح غلطهای املایی استفاده میکند. در واقع مهمترین منفعت گوگل از این نوع جستجو شناسایی کردن محتواهای بیکیفیت است. قبلا مدیران سایت، تعداد بسیار زیادی از عبارات کلیدی را در متن استفاده میکردند که همرنگ فضای زمینه بود. به این ترتیب کاربران قادر به مشاهده آنها نبودند اما توسط رباتهای گوگل شناسایی میشدند. اما این روزها به لطف الگوریتمهای هوشمند گوگل این حقهی قدیمی دیگر کاربردی ندارد.
۳- ارائه پاسخهای کارآمدتر به جستجوی کاربران:
از دیگر کاربردهای جستجوی معنایی درک بهتر خواستهی کاربران از درج عبارات مختلف است. زیرا این نوع از جستجو مبتنی بر شیء ( entity based) محسوب میشود. توجه داشته باشید منظور از شیء هر آن چیزی است که دارای هویت باشد. مثلا یک شخصیت سینمایی، یک ناحیه جغرافیایی و یک نظریه علمی در این گروهبندی قرار میگیرند.
۴- ارائه کادر پاسخ سریع و سوالات مرتبط به کاربران:
همانطور که اشاره شد گوگل از طریق ایجاد کردن شبکه بین اشیا قادر به برقراری ارتباط بین آنها است. گوگل از همین قابلیت استفاده کرده و پاسخ سوالات کاربران را در کادری به صورت بولد شده نمایش میدهد.
حتما بخوانید:ثبت سایت در موتورهای جستجو
در انتهای کادر پاسخ سریع لینکی برای دسترسی به اطلاعات کاملتر در اختیار کاربر قرار داده میشود. در کادر مربوط به سوالات مرتبط نیز سایر پرسشهای مربوط به موضوع هدف بیان شده است.
۵- گراف دانش knowledge graph :
یکی دیگر از ویژگیهای جالب جستجوی معنایی، گراف دانش است. بی تردید در بعضی از جستجوهای خود نوار کناری ( sidebar ) را در سمت راست صفحه دیدهاید. این نوار کناری را گوگل، گراف دانش معرفی کرده است. گراف دانش اولین بار در سال ۲۰۱۲ رونمایی و معرفی شد. این گراف نوعی سیستم برای جمع آوری و ساماندهی کردن اطلاعات در خصوص افراد، سازمانها و مکانها است. منابع مختلفی برای گردآوری این اطلاعات نیز مورد استفاده قرار میگیرند. مثلا اگر نام یک خواننده در کادر جستجو درج شود ملیت، سبک موسیقی و آلبومهای وی نمایش داده میشود. گراف دانش این روزها پیچیدگی و گسترش بسیار بیشتری نسبت به قبل پیدا کرده است. گراف دانش در سال ۲۰۱۴ میلادی برای کاربران فارسی زبان نیز ارائه شد.
اهمیت جستجوی معنایی در سئو چیست؟
سوال مهم دیگری در خصوص semantic search مطرح میشود میزان اهمیت آن در سئو است. آشنایی با این شیوهی جستجو برای سئوکاران بسیار ضروری و مهم است. چرا که از این طریق قادر هستند با تغییرات موتورهای جستجو همگام شده و پیش بروند. یکی دیگر از دلایل اهمیت این نوع جستجو توسعه یافتن سرچهای صوتی در آینده است. در آن صورت زبان محاوره جایگاه بالایی در جستجوها پیدا خواهد کرد. آشنایی با semantic search موجب پدید آمدن زاویهی دید جدیدی در تولید محتوا میشود. در واقع محتواها باید با قواعد و اصول جستجوی معنایی تطابق و سازگاری داشته باشند. از این طریق میتوان شیوهی پاسخگویی گوگل به کوئری کاربرانش را درک کرده و عملکرد بهتری داشت. با داشتن عملکرد بهتر چه بسا محتوای سایت شما در کادر پاسخ سریع گوگل قرار داده شود.
استراتژیهای مبتنی بر جستجوی معنایی در سئو کدام است؟
همانطور که اشاره شد semantic search در سئو اهمیت زیادی دارد. سئوکاران از استراتژیهایی برای سازگاری و تطابق با این شیوهی جستجو استفاده میکنند که عبارتند از:
۱- ایجاد ساختار:
وجود بستری یکپارچه و منطقی در خلق محتوا به درک سریعتر کاربر منتهی میشود. هر چه کاربر راحتتر به اطلاعات گنجانده شده در محتوا دست پیدا کند تجربه کاربری بهتری در سایت شما خواهد داشت. این تجربه کاربری به فهم بهتر محتوای شما توسط موتورهای جستجو نیز منجر میشوند.
۲- استفاده از باهم آرایی:
منظور از باهم آرایی کنار هم قرار دادن واژگانی است که در زبانشناسی اغلب کنار هم استفاده میشوند. برخی از انواع این عبارت شامل: خورد و خوراک، رفت و آمد، ثبت و ضبط و مواردی از این قبیل است. به یاد داشته باشید که این مفهوم توسط موتورهای جستجوگر نظیر گوگل نیز مورد استفاده قرار میگیرد. دایرهی معانی کوئری از طریق این باهم آییها کوچکتر میشود. به عنوان مثال وقتی عبارت ثبت و ضبط جستجو شود نتایج مربوط به ضبط صوت نشان داده نمیشود. البته همآییها در موتورهای جستجو مفهومی بسیار گستردهتر دارند. کلیه عبارتی که به لحاظ منطقی با کلیدواژه در ارتباط هستند در نظر گرفته میشود. استفاده از باهم آیی در عبارات کلیدی، محتوای تولید شده را قویتر میکند.
حتما بخوانید : جدیدترین الگوریتم های گوگل
۳- استفاده از کلمات مترادف و نسخههای مختلف یک واژه:
منظور از نسخههای مختلف یک کلیدواژه صورتهای مختلفی است کاربران عبارت مورد نظر را درج میکنند. مثلا اگر در خصوص پوشاک پاییزه محتوا تولید کردهاید فراموش نکنید که برخی آن را پوشاک پائیزه مینویسند. این مثالی ساده از نسخههای مختلف کلیدواژهها است که در استراتژِهای سئوی مبتنی بر جستجوی محتوایی باید در نظر گرفت. البته علاوه بر به کار گرفتن نسخههای مختلف کلمات، از واژگان مترادف نیز در متن استفاده کنید. در همین مثال برخی از کاربران به جای پوشاک عبارت لباس را در کادر جستجو درج میکنند. این تکنیک علاوه بر اینکه از تکرار بیش از اندازهی عبارت کلیدی جلوگیری میکند محتوا را غنیتر نیز خواهد کرد.
۴- لینکدهی به سایتها و منابع با موضوعات مشابه:
نکته مهم در زمان لینکدهی تشابه موضوعی سایتهای مورد نظر به موضوعات سایت شما است. توصیه میشود به مطالبی لینکدهی داشته باشید که از مطالب شما باکیفیتتر باشند. این موضوع به تقویت ارتباط بین دو محتوا کمک کرده و از دید گوگل نیز پنهان نخواهد ماند.
۵- پاسخ به سوالات کاربران در محتوا:
کلی گویی و غیر قابل فهم بودن آفت و سم مهلک هر محتوایی محسوب میشود. هر محتوا باید با یک هدف مشخص تولید شود. برای سوالاتی که احتمالا در ذهن مخاطب ایجاد میشود ارزش قائل باشید. پاسخگویی به سوالات احتمالی کاربران ارزش محتوای شما را بالاتر میبرد. تنوع در ساختار محتوا نیز مهم است. گاهی از متن و گاهی از ویدئو برای تولید محتوا استفاده کنید. این تکنیک در جستجوی محتوایی بسیار کارآمد است.
۶- افراط نکردن در لینکدهی داخلی:
یکی از شیوههای ماندگاری مخاطب در سایت لینکدهی داخلی به شمار میرود. از طریق لینکهای داخلی به کاربر در یافتن پاسخهای جامعتر کمک کنید. بنابراین از لینکدهیهای بی ارتباط و زیاده از حد خودداری نمایید.
۷- به کار گیری عبارت کلیدی طولانی:
کسب رتبه از موتورهای جستجو برای عبارات کلیدی طولانی کار سادهتری است. به کارگیری کلمات کلیدی طولانی به موتورهای جستجو این پیام را میرساند که پاسخ جامعتری برای سوال کاربران دارید.
حتما بخوانید : بازاریابی موتور جستجو (راهنما)
۸- ساده نویسی در تولید محتوا:
فراموش نکنید که شما در وهله اول برای کاربران خود مینویسید. از زبانی ساده و طبیعی برای درج مطالب استفاده کنید. از این شاخه به آن شاخه پریدن در محتوا مخاطب را کلافه میکند. همچنین سیر نوشته باید از نطقه آغاز تا پایان برای مخاطب قابل فهم باشد. به همین دلیل ساده نویسی در تولید محتوا یک مزیت به شمار میرود. استفاده از زبان محاوره و طبیعی را نیز در تولید محتوا در نظر بگیرید. چرا که آیندهی جستجوی صوتی گوگل به سمت زبان طبیعی مردم پیش میرود.
جستجوی معنایی و الگوریتمهای گوگل:
برخی از الگوریتمهای گوگل به صورت کاملا برنامهریزی شده از semantic search برای دستیابی به اهداف خود استفاده میکنند. در این میان الگوریتم مرغ مگسخوار بیش از سایر الگوریتمها از این شیوهی جستجو در ساختار خود بهره گرفته است. این الگوریتم از مهمترین الگوریتمهای گوگل بعد از سال ۲۰۰۹ میلادی به شمار میرود. تغییرات ایجاد شده به وسیله مرغ مگسخوار کاملا اثرات این نوع جستجو را نشان میدهد. الگوریتم برت و الگوریتم رنگ برین نیز از دیگر الگوریتمهای گوگل هستند که از semantic search تاثیر گرفتهاند. احتمال زیادی وجود دارد که در آپدیتهای بعدی اثرات این شیوهی جستجو در دیگر الگوریتمهای گوگل نیز مشاهده شود.
سخن پایانی:
جستجوی معنایی راهی برای دسترسی آسانتر کاربران به محتواهای مورد نیازشان است. با توجه به مطالب گفته شده به راحتی میتوان دریافت که چشمانداز آیندهی سرچها چیزی به جز جستجوی معنایی نیست. برای سازگاری با این شیوهی جستجو باید بخشهای مختلف محتوا با یکدیگر ارتباط منطقی و درستی داشته باشند. در وب فارسی نیز باید به این مقوله توجه بیشتری شود تا محتواها برای موتورهای جستجو راحتتر بهینه شوند. نظرات خود درباره semantic search را با ما در وب کوک به اشتراک بگذارید.
بیشتر بخوانید : تولید محتوا (مشاوره + تعرفه + پشتیبانی)
